Περιεχόμενο

Το μάθημα εστιάζει στη Σχολική Εθνογραφία και Εθνογραφική έρευνα. Συγκεκριμένα εξετάζει τη συμβολή της ανθρωπολογίας της εκπαίδευσης στην εκπαιδευτική έρευνα και πράξη, την επιτόπια παρατήρηση, τη συμμετοχική παρατήρηση, τη συνέντευξη, τις ομάδες εστίασης, τη βιογραφική καταγραφή και ανάλυση, τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων, τη μελέτη περίπτωσης, τη συλλογή και επεξεργασία δεδομένων. Το μάθημα περιλαμβάνει και διαλέξεις σεμιναριακού χαρακτήρα. Οι φοιτητές αναλαμβάνουν το σχεδιασμό και τη διεξαγωγή μιας ερευνητικής εργασίας ως μια ομάδα αλλά και ατομικά. Για το σκοπό αυτό τους διδάσκονται τα παρακάτω:

• προσδιορισμός ερευνητικής περιοχής
• βιβλιογραφική επισκόπηση (literature review)
• επιλογή & επεξεργασία θεωρητικού πλαισίου
• διατύπωση ερευνητικών ερωτημάτων
• επιλογή μεθόδου/ων παραγωγής δεδομένων
• προετοιμασία για πρόσβαση στο πεδίο
• επιλογή στρατηγικής δειγματοληψίας
• διευθέτηση ενδεχόμενων δεοντολογικών ζητημάτων
• εκτίμηση πρακτικών ζητημάτων
• επιλογή τρόπων ανάλυσης δεδομένων
• σκέψεις για το είδος της θεωρητικής μορφής των ευρημάτων
• σκέψεις για τους τρόπους δημοσιοποίησης των ευρημάτων

Μαθησιακά αποτελέσματα

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο/η φοιτητής/τρια μαθαίνει να:

• Μελετά κοινωνικά φαινόμενα μέσα από την οπτική των δρώντων υποκειμένων
• Εξετάζει την κοινωνική ζωή ως δυναμική διαδικασία κι όχι ως στατική κατάσταση
• Υιοθετεί ολιστική προσέγγιση των φαινομένων, ενταγμένων μέσα σε ιστορικά, κοινωνικά και πολιτισμικά πλαίσια
• Μελέτα τα κοινωνικά φαινόμενα στην πολλαπλότητά τους και εστιάζει στη διαφοροποίηση και την ποικιλία της κοινωνικής ζωής
• Υιοθετεί ευέλικτα ερευνητικά σχέδια τα οποία μπορούν να επαναπροσδιοριστούν σε όλες τις πτυχές κατά τη διάρκεια της ερευνητικής διαδικασίας και βάσει ευρημάτων που προκύπτουν ήδη από τα αρχικά στάδια της έρευνας
• Πραγματοποιεί έρευνα στον «πραγματικό» κόσμο (κι όχι σε πειραματικά περιβάλλοντα)
• Αποσκοπεί στην ανακάλυψη νέων πτυχών του εξεταζόμενου φαινομένου μέσω της διατύπωσης υποθέσεων θεμελιωμένων στην ανάλυση των εμπειρικών δεδομένων
• Χρησιμοποιεί Ευέλικτες μεθόδους παραγωγής δεδομένων
• Αξιοποιεί μεθόδους που εγκαθιδρύουν κατά κανόνα στενές επικοινωνιακές σχέσεις μεταξύ του ερευνητή και των συμμετεχόντων στην έρευνα
• Χρησιμοποιεί διαφορετικά είδη παρατήρησης και συλλογής δεδομένων: Επιτόπια συμμετοχική παρατήρηση (ανθρωπολογία), συνέντευξη, βιογραφικές αφηγήσεις, ομάδες εστίασης, συλλογή κι ανάλυση τεκμηρίων (φωτογραφιών, ημερολογίων, επιστολών, δημοσίων εγγράφων, φιλμ, δημοσιευμάτων στον τύπο, καταγραφών και διαλόγων σε ομάδες κοινωνικής δικτύωσης κλπ)
• Αξιοποιεί μεθόδους και διαδικασίες που λαμβάνουν υπόψη την περιπλοκότητα, την λεπτομέρεια και το πλαίσιο παραγωγής δεδομένων
• Υιοθετεί, κατά κανόνα, την ολιστική ανάλυση περίπτωσης
• Αναπτύσσει εξηγήσεις στο επίπεδο της κατανόησης του νοήματος και λιγότερο σε εκείνο της αποκάλυψης αιτιών