Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας	6
ECTS	12
Προαπαιτούμενα μαθήματα	2213Y-“Πρακτική Άσκηση: Αναλυτικά Προγράμματα – Παρατήρηση – Αναστοχασμοί”, Γ’ ή Δ’ εξάμηνο και 4 διδακτικές στο Ε’ ή ΣΤ’ εξάμηνο
Το μάθημα προσφέρεται σε φοιτητές erasmus	Όχι
Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (url)	https://eclass.uowm.gr/courses/NURED457/

Περιεχόμενο

Το πρόγραμμα της πρακτικής άσκησης (ΠΑ) διαρκεί ένα εξάμηνο. Οι φοιτήτριες/τές παρακολουθούν σεμιναριακά μαθήματα παροχής θεωρητικών και μεθοδολογικών κατευθύνσεων. Τα μαθήματα έχουν ως στόχο να συμβάλλουν στην ενίσχυση της οργάνωσης ενός συνεργατικού συμμετοχικού εκπαιδευτικού προγράμματος, καθώς και να υποστηρίξουν τιςς φοιτήτριες/ές στην εκπόνηση, συγγραφή και εφαρμογή των εκπαιδευτικών σχεδιασμών που καλούνται να υλοποιήσουν. Οι φοιτήτριες/ές, ανά ζεύγη, επισκέπτονται το νηπιαγωγείο όπου θα πραγματοποιήσουν την Π.Α. και κάνουν παρατηρήσεις συστηματικού συμμετοχικού χαρακτήρα. Σκοπός των παρατηρήσεων είναι η συλλογή, ανάλυση και ερμηνεία τεκμηρίων για την κατανόηση του πλαισίου της τάξης προκειμένου οι εκπαιδευτικοί σχεδιασμοί που θα εκπονηθούν να είναι σε αντιστοιχία με αυτό. Οι φοιτήτριες/τές αναλαμβάνουν, επίσης ανά ζεύγη, πλήρες παιδαγωγικό και εκπαιδευτικό έργο. Η πρακτική άσκηση ολοκληρώνεται με την παρουσίαση του εκπαιδευτικού τους έργου.

Μαθησιακά αποτελέσματα

Η πρακτική άσκηση στο 7^ο ή 8^ο εξάμηνο αποσκοπεί στη διαμόρφωση μιας/ενός επαγγελματία εκπαιδευτικού που αντιμετωπίζει τη σχολική τάξη ως πεδίο παρατήρησης και έρευνας,  που αναζητεί και αντιπαραθέτει, που αξιολογεί εκπαιδευτικές επιλογές και αποτιμά τις επιπτώσεις τους (αναστοχαστικό ερευνητικό μοντέλο Π.Α.).  Πιο συγκεκριμένα, αποσκοπεί οι φοιτήτριες/τές να είναι ικανές/οί:

• να εμβαθύνουν στις ικανότητες παρατήρησης και ερμηνείας του εκπαιδευτικού έργου
• να κατανοούν πώς μαθαίνουν τα παιδιά, με τη συγκέντρωση και αξιοποίηση πληροφοριών (διαδικασία της τεκμηρίωσης μέσα από την παρατήρηση και την ερμηνεία δεδομένων)
• να διαμορφώνουν ένα ευέλικτο και ανοιχτό μαθησιακό περιβάλλον που διευκολύνει τη μαθησιακή προσπάθεια και ευνοεί την ανάπτυξη της αυτονομίας όλων των παιδιών
• να σχεδιάζουν, υλοποιούν και αξιολογούν δημιουργικές δραστηριότητες στο πλαίσιο αναπτυξιακά κατάλληλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων που αναδύονται από τις ανάγκες των παιδιών (μέσω της παρατήρησης) και συμβάλουν στην ολόπλευρη ανάπτυξή τους
• να αναστοχάζονται με βάση τις επιστημονικές παραδοχές, την προσωπική τους θεωρία και τις αξίες που αντανακλώνται στις εκπαιδευτικές πρακτικές τους.

Γενικές Ικανότητες

Με την ενεργή συμμετοχή τους στο μάθημα οι φοιτήτριες/τές κατά το πέρας του εξαμήνου θα έχουν αποκτήσει τις εξής ικανότητες:

• να συλλέγουν, αναλύουν και επεξεργάζονται δεδομένα
• να συνεργάζονται για να εκπονούν ομαδική εργασία
• να προσαρμόζονται σε νέες καταστάσεις και να λαμβάνουν αποφάσεις
• να υλοποιούν αυτόνομη εργασία
• να σχεδιάζουν, υλοποιούν, αξιολογούν έργα
• να ασκούν δημιουργική κριτική και να θέτουν αυτοαναφορικά ερωτήματα
• να αναπτύσσουν ελεύθερη, δημιουργική και επαγωγική σκέψη
• να επιδεικνύουν κοινωνική, επαγγελματική και ηθική υπευθυνότητα.

Διδακτικές και μαθησιακές μέθοδοι – αξιολόγηση

Τρόπος παράδοσης	Διαλέξεις, Σεμινάρια, Συνεργασίες
Χρήση τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών	Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών στη διδασκαλία του μαθήματος: Προβολή διαφανειών μαθήματος, αξιοποίηση εκπαιδευτικών παραδειγμάτων, υλικό από το διαδίκτυο. Ανάρτηση διαφανειών και ασκήσεων στο e-class. Χρήση ΤΠΕ στην επικοινωνία με τους φοιτητές: Παρακολούθηση συγγραφής και ανατροφοδότηση εκπαιδευτικών σχεδιασμών μέσω της πλατφόρμας e-class.
Οργάνωση διδασκαλίας	Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου Διαλέξεις – παρουσιάσεις 39 ώρες Εργαστηριακά μαθήματα 39 ώρες Επιτόπιες παρατηρήσεις σε τάξεις νηπιαγωγείου και ανάληψη παιδαγωγικού/εκπαιδευτικού έργου 125 ώρες Μελέτη βιβλιογραφίας 40 ώρες Συγγραφή και παρουσίαση ημερολογίου 57 ώρες Σύνολο Μαθήματος 300
Αξιολόγηση φοιτητών	Για την αξιολόγηση των φοιτητριών/τών συνεκτιμώνται η συμμετοχή και η ανταπόκρισή τους στις υποχρεώσεις του προγράμματος σε όλα τα επίπεδα. Δίνεται βαρύτητα στη συνέπεια και υπευθυνότητα που επιδεικνύουν στην εργασία τους και συνεργασία τους με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και άτομα, στην ποιότητα των παρατηρήσεων και δεδομένων που συλλέγουν, στη στοχοθεσία, στο περιεχόμενο και τη μεθοδολογία των εκπαιδευτικών σχεδιασμών, στην κατάθεση ενός πλήρους ημερολογίου πρακτικής άσκησης με σαφείς και τεκμηριωμένες καταγραφές, επιλογές δράσης και αναστοχασμούς. Η διαφάνεια στην αξιολόγηση της επίδοσης των φοιτητών διασφαλίζεται από την πολλαπλή αποτίμηση της συμμετοχής τους σε όλα τα στάδια της Π.Α.: συμμετοχή στα μαθήματα, καταβληθείσα προσπάθεια, ποιότητα παραγόμενων γραπτών κειμένων, δεξιότητες συνεργασίας στην ομάδα, συνολική επίδοση (αποκτηθείσες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες). Οι φοιτήτριες/τές λαμβάνουν συστηματικά ανατροφοδότηση σε όλα τα στάδια εκπόνησης της Π.Α.

Συνιστώμενη βιοβλιογραφία

-Προτεινόμενη Βιβλιογραφία :

Ανδρούσου, Α. & Αυγητίδου, Σ. (επιμ.) (2013) Η πρακτική άσκηση στην αρχική εκπαίδευση των εκπαιδευτικών: Ερευνητικές προσεγγίσεις, Δίκτυο Πρακτικών Ασκήσεων. Αθήνα: ΤΕΑΠΗ-ΕΚΠΑ Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, Εθνικό Καποδιστριακό Παν/μιο Αθηνών.

Αυγητίδου, Σ. & Σιδηροπούλου, Χ. (2020). Αποδομώντας και αναδομώντας τις πεποιθήσεις των υποψηφίων εκπαιδευτικών: Ένα πρόγραμμα παρέμβασης στο πλαίσιο της πρακτικής άσκησης. Έρευνα στην Εκπαίδευση, 9(1), 77-91. doi:https://doi.org/10.12681/hjre.23311

Αυγητίδου, Σ., Τζεκάκη, Μ., & Τσάφος, Β. (επιμ.) (2016). Οι υποψήφιοι εκπαιδευτικοί παρατηρούν, παρεμβαίνουν και αναστοχάζονται. Αθήνα: Gutenberg.

Αυγητίδου, Σ. (2014). Οι εκπαιδευτικοί ως ερευνητές και ως στοχαζόμενοι επαγγελματίες: Υποστηρίζοντας την επαγγελματική μάθηση για μια συμμετοχική και συνεργατική εκπαίδευση.  Αθήνα: Gutenberg.

Clark, A. & Moss, P. (2010). Ας ακούσουμε τα μικρά παιδιά. Η προσέγγιση του «Μωσαϊκού». Αθήνα: ΕΑΔΑΠ.

Γουργιώτου, Ε., Κακανά, Δ., Μπιρμπίλη, Μ., & Χατζοπούλου, Κ. (Επιμ) (2020). Εκπαίδευση Εκπαιδευτικών και Παιδαγωγικά Τμήματα, 30 χρόνια μετά: Αντιμετωπίζοντας τις νέες προκλήσεις. Πρακτικά 2ου Πανελλήνιου Συνεδρίου του Δικτύου Πρακτικών Ασκήσεων. Βόλος: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας.

Δαφέρμου-Κορτέση, Χ. & Σφυρόερα, Μ. (2019). Βιβλία με ιστορίες: Για το γραμματισμό και την κοινωνική ενδυνάμωση των παιδιών. Πρακτική Άσκηση και δουλειά στην τάξη. Αθήνα: Gutenberg.

Δαφέρμου, Χ., Κουλούρη, Π. & Μπασαγιάννη, Ελ. (2006). Οδηγός Νηπιαγωγού, Εκπαιδευτικοί Σχεδιασμοί. Δημιουργικά Περιβάλλοντα Μάθησης. ΥΠΕΠΘ-ΠΙ, Αθήνα: ΟΕΒΔ.

Πλιόγκου, Β. & Καρακατσάνη. Δ. (επιμ.) (2020). Σύγχρονες τάσεις στην παιδαγωγική θεωρία και πρακτική. Αθήνα: Gutenberg.

Μπιρμπίλη, Μ. (2015). Προς μια παιδαγωγική του διαλόγου. Η σημασία και ο ρόλος των ερωτήσεων στην προσχολική εκπαίδευση. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Σοφία.

Ντολιοπούλου, Ε. (2005). Η εφαρμογή της μεθόδου project σε ελληνικά νηπιαγωγεία. Αθήνα: Γ. Δαρδανός – Κ. Δαρδανός Ο.Ε.

Χρυσαφίδης, Κ. (2000). Βιωματική – Επικοινωνιακή διδασκαλία. Αθήνα: Gutenberg.

-Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

Διάλογοι! Θεωρία και πράξη στις επιστήμες της αγωγής και της εκπαίδευσης, Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής & Εκπαίδευσης – Α.Π.Θ. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/dialogoi/index

Ερευνώντας τον κόσμο του παιδιού, Investigating the child’s world, OPEΡ Ελλάδος. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/omep/index

Έρευνα στην εκπαίδευση, Hellenic Journal of Research in Education Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/hjre/article/view/23311/20478

Action Researcher in Education, http://www.actionresearch.gr/el/node/13

International Journal of Early Childhood, https://www.springer.com/journal/13158

European Early Childhood Education Research Journal (EECER), https://www.eecera.org/journal/